جنگ ۱۲روزه، صحنه‌های ماندگاری در تاریخ ایران خلق کرد. تهران، پایتخت این صحنه‌های ماندگار هم بود. حفظ دستاوردهای ارزشمند این جنگ تحمیلی و انتقال آن به نسل‌های آینده، از جمله وظایف نهاد‌های فرهنگی و حاکمیتی است. «روایت شهر» قرار است بخشی از این تاریخ مهم ایران را روایت و حفظ کند و به نسل‌های آینده انتقال دهد.
جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، تنها یک نبرد نظامی نبود. این رخداد به نماد اراده آهنین ملت ایران در برابر تجاوز بیگانگان بدل شد. جایگاه این واقعه در تاریخ کشور، فراتر از یک درگیری کوتاه‌مدت است، زیرا انسجام ملی و قدرت ایستادگی را به نمایش گذاشت. رهبر معظم انقلاب بر اهمیت وحدت ملی در این برهه تأکید کرده‌اند و یادآور شده‌اند که حتی در سایه اختلاف‌های سیاسی و مذهبی، یکپارچگی باید حفظ شود تا پاسداری از میهن تحقق یابد. تمرکز حملات دشمن بر تهران، پایتخت را به نماد مقاومت بدل ساخت. شهری که با وجود سختی‌ها توانست رژیم متجاوز را عقب براند. این ایستادگی اعتمادبه‌نفس ملت ایران را در برابر قدرت‌های جهانی تقویت کرد و زمینه‌ساز جایگاهی شد که امروز ایران نه‌تنها از تهدیدات هراسان نیست، بلکه به قدرتی بازدارنده و اثرگذار تبدیل شده‌است.
این جنگ، میراثی ارزشمند از عزم ملی است که باید به نسل‌های آینده منتقل شود تا الگویی پایدار در برابر چالش‌های پیش‌رو باشد. در همین راستا، معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران رویداد «روایت شهر» را برای ثبت تاریخ شفاهی این ایستادگی برگزار می‌کند. برنامه‌ای که هر ماه میزبان گروهی از اقشار مختلف خواهد بود تا خاطرات و تجربه‌های زیسته مردم تهران در قالب تاریخ شفاهی ماندگار شود.
پیوند دفاع مقدس با هویت امروز تهران
«روایت شهر» حلقه‌ای زنده میان تاریخ دفاع مقدس و هویت امروز تهران است. شهرداری پایتخت با این طرح، هم به کالبد شهر توجه دارد و هم به روح آن. دکتر زاکانی بر اهمیت این دوگانگی تأکید کرده و یادآور شده‌است که این برنامه تنها ثبت خاطرات نیست، بلکه پیوندی میان روایت‌های مقاومت و مناسبت‌هایی، چون هفته دفاع مقدس ایجاد می‌کند. روح شهر در گفتمان مدیریت شهری به سبک زندگی ایرانی- اسلامی و ارزش‌های مقاومت معنا می‌یابد. چنین رویداد‌هایی خاطره جمعی را زنده می‌کنند و هویت تهران را تقویت می‌سازند. هدف، ساختن شهری است که نه فقط فضای فیزیکی، بلکه محلی برای زیست بر پایه ارزش‌های ملی و دینی باشد. بدین ترتیب، «روایت شهر» چراغی خواهد بود که روح ایثار و مقاومت را از دل تاریخ به امروز منتقل کرده و آن را بخشی از فرهنگ جاری شهر می‌سازد.
رسانه، محور تحکیم اجتماعی
اولین نشست «روایت شهر» با عنوان «تهران؛ شهر مقاومت» در ساختمان معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری برگزار شد. خبرنگاران، عکاسان و فعالان رسانه‌ای دوران جنگ ۱۲ روزه در این نشست حضور داشتند. هدف، پاسداشت تلاش‌های رسانه‌ها و تقویت گفتمان هویت‌محور بود. روایت‌های آنان از روز‌های دشوار جنگ، نقش رسانه در تحکیم سرمایه اجتماعی و نمایش مقاومت فرهنگی تهران را برجسته کرد. دومین نشست «روایت شهر» با عنوان «نوجوان ایرانی، پای کار ایران» در ایوان شمس برگزار شد. این برنامه به بازخوانی تجربه‌های نوجوانان در جنگ اختصاص داشت. ایوان شمس شاهد روایت‌هایی از رشادت مردم در جنگ ۱۲ روزه بود. حامد عسکری، شاعر کشور، اجرای برنامه را آغاز کرد. خانواده‌های شهدا، جانبازان و دانش‌آموزان در جمع حاضر بودند. نخستین روایت از خانواده شهید علی امینی بیان شد؛ پدربزرگ و عموی این نوجوان ورزشکار از شهادت رضا امینی و فرزندش علی در جنگ سخن گفتند. سپس دیگر خانواده‌های شهدا خاطرات خود را بازگو کردند. سخنرانی فعالان حوزه نوجوان، روایتگری دانش‌آموزان و بخش‌های جانبی، شبی به‌یادماندنی رقم زد.
رونمایی از ماهنامه «ایران به پیش»
در همین نشست، نخستین شماره ماهنامه «ایران به پیش» ویژه نوجوانان معرفی شد. این نشریه به موفقیت‌های نسل جوان و موضوعات روز مانند هوش مصنوعی می‌پردازد و با همکاری مؤسسه همشهری از آذرماه منتشر خواهد شد. هستی آرین‌فر، عضو تیم ملی هندبال زیر ۱۷سال، از تجربه حضور در رقابت‌های چین در اوج جنگ سخن گفت و تصریح کرد: سلام نظامی پس از قهرمانی، عزت نسل جوان ایران را به جهانیان نشان داد. این برنامه با مداحی ایام فاطمیه حال و هوایی معنوی یافت و فعالان حوزه نوجوان از نقش نسل نو در دفاع از میهن سخن گفتند.
ابتکار‌های ماندگار دانش‌آموزان و نوجوانان
مدیر فرهنگسرای نوجوان، حسین شکیب‌راد، از تبدیل فرهنگسرای رازی به پاتوق نوجوانان خبر داد و گفت: نوجوانان در جنگ با حضور داوطلبانه خدمات‌رسانی کردند و در فضای مجازی با تولید محتوای انگیزشی درخشیدند. حسین حق‌پناه، فعال حوزه نوجوان، تجربه برنامه رادیویی «اشاره» را بازگو کرد و گفت: پیام‌های نوجوانان ابتدا آکنده از ترس بود، اما به مرور به عزم و مسئولیت‌پذیری تبدیل شد.
الهام یاوری، رئیس سازمان ملی پرورش استعداد‌های درخشان، از ابتکار دانش‌آموزان پس از لغو رویداد‌های سمپاد سخن گفت و تصریح کرد: مدارس به عرصه کنشگری بدل شدند. حامد علامتی، مدیر کانون پرورش فکری، بر اهمیت نمادسازی از جنگ ۱۲ روزه تأکید کرد و یادآور شد: دو عضو خانواده کانون در همان شب نخست جنگ شهید شدند و امروز به نماد فرهنگی این رویداد تبدیل شده‌اند.
تقویت گفتمان هویت محور
محمدامین توکلی‌زاده، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، هدف اصلی «روایت شهر» را تقویت گفتمان هویت‌محور دانست و اشاره داشت: این برنامه با حضور فعالان رسانه‌ای و نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال برگزار شد. توکلی‌زاده تأکید کرد تهران امروز روایت تازه‌ای دارد؛ شهری با قدمت ۲۶۰ سال که باید افتخاراتش بیشتر بازگو شود.
وی خاطرنشان کرد: روایت نبرد ملت ایران باید درست بیان شود؛ همان‌گونه که رهبر انقلاب آن را قهرمانانه توصیف کردند. این روایت جایگاه ملت ایران را در تاریخ و آینده جهان روشن می‌سازد.
«روایت شهر» در دو فصل متوالی، ابتدا با حضور رسانه‌ها و سپس با مشارکت نوجوانان، مربیان و فعالان فرهنگی، تاریخ شفاهی جنگ ۱۲ روزه را ثبت کرد. این نشست‌ها با روایتگری مستقیم خبرنگاران و نوجوانان، نقش رسانه در نمایش حقانیت ملت ایران و ظرفیت‌های نسل نو را آشکار کرد. در فصل نخست، خبرنگاران تجربیات خود را بازگو کردند. در فصل دوم، نوجوانان با روایت‌های اثرگذار و رونمایی از ماهنامه «ایران به پیش»، عزم نسل جدید را نشان دادند.
بر اساس این دو رویداد، تهران امروز با شناسنامه‌ای تازه از مقاومت و افتخار، روایتی قهرمانانه در تاریخ معاصر ایران ثبت کرده‌است؛ روایتی که به گفته رهبر انقلاب، جایگاه ملت ایران را در آینده جهان ترسیم خواهد کرد. «روایت شهر» با مستندسازی تجربه‌های مردم و انتقال آن به نسل‌های آینده، نقشی بی‌بدیل در حفظ روحیه مقاومت و تقویت هویت تهران ایفا می‌کند. این برنامه در آینده میزبان نویسندگان و اصحاب قلم خواهد بود تا گذشته پرشکوه را به آینده روشن پیوند دهد و الگویی ماندگار برای مواجهه با تهدیدات پیش‌رو ارائه کند.
